z cyklu Oszmiańska szkoła passe-partout (Z okazji przewodu doktorskiego II stopnia, 14 maja 2001 r.)

z cyklu Oszmiańska szkoła passe-partout (Z okazji przewodu doktorskiego II stopnia, 14 maja 2001 r.)

miedzioryt, tusz akrylowy, złoto płatkowe, papier, 50 x 140 cm
nr inw. DTZSP/527; dar Ministra Kultury RP 2004

Autokolaż wykonany autorską metodą komponowania i oprawiania prac w ramach ustanowionej przez Geta Oszmiańskiej szkoły passe-partout. Zrąb dzieła stanowią: Plansza nr 2, cdn..., (wersja I) z lat 1990 – 1992 (M. Ratajczak, O mordzie. Na łbie. Eugeniusz Get Stankiewicz, Warszawa, 1996) oraz bardziej rozbudowana Plansza nr 2 z lat 1990 – 1994 (M. Ratajczak, Eugeniusz Get-Stankiewicz, Wrocław, 1995). Jest to jedna z kilku prac „momentalnych”, dzieł „w toku” (M. Ratajczak, 1996), wykorzystanych „wtórnie”, pod zmienionym tytułem dla upamiętnienia publicznie przeprowadzonego przewodu doktorskiego artysty.

Praca łącząca „szalony eklektyzm i wirtuozerię techniczną” (M. Ratajczak, 1995). Niejednoznaczna w treści, dopuszczająca interpretację na rzecz akceptacji fragmentu, zmiany, ulotności chwili. Wszystkie elementy tej kompozycji są równoważne: tytułowe passe - partout w formie wydzieranki, sygnatury, napisy, ilustracje. Wśród nich zwyczajowo dominują cztery werystycznie, w różnych odsłonach oddane profile twarzy artysty – nazwanej przez niego mordą, maską, rozumianej jako symbol Każdego, znak człowieczeństwa (M. Ratajczak, 1996). Po prawej stronie znajdują się dwa jej duże fragmenty – jeden z nich odbity na czerwonym papierze, umieszczony na błękitnie podmalowanym tle, drugi – na papierze w kolorze starego złota. U góry, pomiędzy nimi pojawiają się, niczym Oko Opatrzności, oczy autora w różnych ujęciach. Niemal pośrodku – mniejsze fragmenty jego twarzy, częściowo zamalowane czarną farbą. Z czoła jednego z nich „wyrasta” czarny nieforemny palec z czerwonym paznokciem. Dalej charakterystyczna, schematycznie, w dziecięcej manierze zarysowana postać w czarnym obszernym okryciu. Na jej plecach opiera się gigantyczny czerwony palec (por. plakat do Kordiana, 1986 czy płaskorzeźbiony autoportret na Domku Miedziorytnika). Po lewej stronie, u dołu maszerują ku plamce z dukatowego złota trzy pękate ludziki (por. szóstą kartę w Cd. Nauki chodzenia, 2009), prowadzone przez demoniczną postać w koronie. Nad nimi ukazuje się trójkątne, ukazane w bocznym ujęciu oko. Praca była wystawiona na wystawie Trzecia odsłona Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Muzeum Architektury we Wrocławiu (2008).

Magdalena Szafkowska