Klaman Grzegorz

Klaman Grzegorz

Grzegorz Klaman ur. w 1959 roku w Nowym Targu. W latach 1980-1985 studiował na Wydziale Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Dyplom obronił w pracowni prof. Franciszka Duszeńki. Mieszka i pracuje w Gdańsku.

Rzeźbiarz, performer, animator, aktywista, pedagog. Profesor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie prowadzi Pracownię Intermedialną, założyciel Fundacji Wyspa Progress. W latach osiemdziesiątych Klaman znajduje się pod wpływem idei land artu, podejmując działania w krajobrazie: tworzy monumentalne rzeźby – konstrukty, rozpoczyna procesy zakopywania w ziemi artefaktów, takich jak książki (Koryto, Wyspa Spichrzów, 1988). Wymiarem konceptualnym tych akcji staje się pojęcie Archeologii Odwrotnej (1985), czyli możliwość substytucji znaczeń już zapisanych w przeszłości, poprzez wcinanie się twórczym działaniem w czasoprzestrzeń, ideowy fundament manifestu artystycznego Klamana. Sztuka traktowana jest przez niego jako taka sama aktywność jak inne ludzkie sposoby bycia. Jest procesem uwikłanym w politykę, historię, pamięć, miejsca zdarzeń i cielesną obecność. Artysta w swojej twórczości nieustannie eksplikuje te pojęcia.  Każde z miejsc akcji artystycznych podejmowanych przez Klamana stawało się przestrzenią galeryjną o mniej lub bardziej instytucjonalnym charakterze, skupiającą we wspólnych kulturalnych inicjatywach artystów i animatorów sztuki. Dzięki temu w Trójmieście powstała niemal od podstaw trwała formacja awangardowego środowiska artystycznego, odgrywająca bardzo istotną rolę w kształtowaniu polskiej sztuki krytycznej.

Klaman był i jest bardzo mocno zaangażowany w wielkie wydarzenia dziejowe swego czasu: powstanie ruchu społecznego Solidarność, stan wojenny, w końcu upadek systemu komunistycznego. Rozdziały polskiej transformacji ustrojowej pokrywają się w czasie z powstaniem dzieł, które mogą być odczytane jako krytyka nadbudowujących się nad społeczeństwem, wciąż transmutujących systemów władzy: religijnej, ideologicznej, ekonomicznej, dla których człowiek jest tylko użytecznym narządem, ciałem spełniającym swe zadania w alienacji od wytworów własnej pracy. Powstają obiekty, w których ludzkie szczątki (preparaty medyczne), są wyeksponowane jak relikwie w stalowych konstrukcjach – manifestacjach władzy (Katabasis, Künstlerhaus Bethanien, Berlin 1993, Emblematy, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot, 1993) oraz Brama I, Brama II (tereny dawnej Stoczni Gdańskiej, 2000), jako pomniki honorujące dwudziestolecie powstania Solidarności. Szereg innych działań artysty, m.in.: Flaga dla III RP (Galeria Wyspa, Gdańsk, 2001) czy Crushing in (Muzeum Alfreda Nobla, Oslo, 2010), obnaża hipokryzję oficjalnych wykładni politycznych, zawłaszczających pamięć o wydarzeniach i symbole, które są dobrem wspólnym. Przejawem zainteresowań bio artem, możliwością futurystycznych modyfikacji ciała, jest podejmowanie przez artystę tematyki cielesności (Anatrophy, Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, Gdańsk, 1999).

W 2004 roku dzięki staraniom Grzegorza Klamana i kuratorki Anety Szyłak na terenach dawnej Stoczni Gdańskiej powstaje Instytut Sztuki Wyspa. Podejmowane tam przez artystę projekty artystyczno-społeczne mają na celu oddanie w wymiarze symbolicznym tego sprywatyzowanego zakładu pracy jego „prawowitym właścicielom” — załodze Stoczni Gdańskiej (m.in. Subiektywna Linia Autobusowa, tereny dawnej Stoczni Gdańskiej, 2002, 2009, 2010).

Marta Kubik

Dzieła artysty

Powiązane

Uff...
  • 01.12.2009 - Wystawy
  • Uff...
  • Czwarta edycja prezentacji dzieł z kolekcji Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych

    8.12.2009—31.01.2010